WORKSHOP: Herkenning van meeuwen, woensdag 8 februari MINIBUSEXCURSIE: Lauwersmeer compleet wintereditie, vrijdag 10 februari
Soms voeg ik twee excursies in een blog samen vanwege tijdgebrek, ditmaal ook omdat zelfs ik als meeuwenfanaat van een dagje meeuwen kijken geen spannend verhaal kan maken. Afgelopen woensdag stond de dag op het programma en ondanks dat het fijn was, we geweldig weer hadden en er volop meeuwen voor handen waren, zijn het toch redelijk statische dagen zonder lijn of verhaal. De titel van het blog slaat dan ook niet op deze dag, want hoe je het ook wendt of keert: een dag lang onderdompelen in de meeuwensoep rondom Almere en de Oostvaardersplassen wanneer je nog niet zo thuis bent in de verschillende kleden mag je best een vorm van vrijwillige zelfkastijding noemen ;-). Gekheid, natuurlijk. Meeuwen zijn mooi, interessant en ja, ook lastig. Je leert ze niet in één dag herkennen, het vereist doorzettingsvermogen en uren in het veld en je moet daarnaast vrede hebben met het feit dat er vogels bij zitten die simpelweg niet te determineren zijn. Ik herinner me bijvoorbeeld nog goed dat ik in Barneveld ooit een raar geval tegenkwam waarop ik mijn hersens brak. Gelukkig bleek de vogel in kwestie een ring te dragen en wat bleek: het was een hybride Zilvermeeuw x (Pontische x Geelpootmeeuw), of iets dergelijks...Oftewel: een hybride met een hybride. Oftewel: dat verzin je niet!
Ook ik liep deze excursiedag soms te hoop tegen vogels waar maar moeilijk een etiket op te plakken viel. Tussen de vele Zilvermeeuwen en elk jaar grotere aantallen Pontische meeuwen (ik gok dat de verhouding vandaag heel vaak 50/50 was!) zaten enkele Kleine mantels, enkele vluchtige Geelpootmeeuwen en toch ook wat vogels waarvan ik sterk het vermoeden heb of soms wel zeker weet dat er verschillende soorten meeuwen in de bloedlijn zitten. Opvallend en frustrerend waren ook enkele geelpotige, adulte vogels die om verschillende redenen lastig waren, meestal omdat ze geen open vleugel toonden. Tussen de tevens talrijke Stormmeeuwen zaten daarnaast twee vogels die erg aan de ondersoort heinei deden denken. Als je wilt weten hoe die te herkennen zijn, lees dan eens het mooie artikel van Peter Adriaens door. Hier enkele plaatjes van de dag.
Het was een interessante dag op één van de beste meeuwenlocaties van Nederland, die we met wat liefhebbers nog afsloten op de Praambulten met, alsof het niets was, o.a. 10 Zeearenden en een Ruigpootbuizerd!
Twee dagen later stond de eerste "Lauwersmeer compleet, wintereditie" op de kalender. De start was wat ongebruikelijk vanwege een enigszins onnozele fout van mijn kant. Ik had op de parkeerplaats "IJsbaan Zoutkamp" afgesproken, waarbij ik wel had kunnen bedenken dat als de plek ooit als ijsbaan zou dienen, dat dat wel eens de winter zou kunnen zijn... Oftwel: de plek die in voorjaar en zomer al langparkeerplaats dient, stond nu onder water ;-). Uiteraard loste zich dat snel op en nadat iedereen een alternatieve parkeerplek had gevonden en was ingestapt konden we op pad. Omdat Velduilen op het verlanglijstje stonden en de verwachtingen waren dat de wind in de loop van de dag flink zou aantrekken, besloten we eerst richting de kwelders te rijden. De Velduilen bleken zoals gebruikelijk aanwezig, maar zaten heel netjes verstopt in de begroeiing. Soms leuk te zien, maar helaas beroerd te fotograferen. Desalniettemin was het geinig en de bijvangsten in de vorm van Frater, Ransuil, Blauwe kiekendief, Oeverpieper, Sperwer en Sneeuwgorzen waren tevens aangenaam. De zoektocht naar een IJsgors was spannend maar leidde helaas niet tot een zekere/overtuigende waarneming.
Het scannen van wat groepen ganzen en een ritje langs de Bantpolder brachten alleen wat gewone soorten, maar in de haven waren en een stuk of 10 Paarse strandlopers de moeite waard. Wat nog meer de moeite waard was, waren de twee Noordse kauwen, die zich voor de normaal best schuwe vogels flink goed en uitgebreid lieten zien. Deze ondersoort monedula, die ten noorden en oosten van ons voorkomt en schaarse wintergast is, kenmerkt zich vooral door de witte nekband/zijhals.
Inmiddels was de wind inderdaad flink aan het aantrekken en bleek de Groninger kant van het Lauwersmeergebied vrij rustig. Wel vielen we met de neus in de boter toen we een IJsvogelvrouw zagen zitten in een slootje. Met wat gemanoeuvreer lukte het om het minibusje zo neer te zetten dat er leuke foto- dan wel genietmogelijkheden waren! Verderop vloog er een Roerdomp boven het riet en in het Jaap Deensgat zagen we o.a. een grote groep Toendrarietganzen (niet heel gebruikelijk hier) alsmede vele Waterpiepers.
Omdat Roodhalsgans een soort was die hoog op de verlanglijst stond en het vanwege de inmiddels fikse wind het wel prettig was om even vanuit de mobiele schuilhut te vogelen, besloten we aan de westkant van Lauwersmeer nog wat tijd te steken in een zoektocht naar de soort. Een melding triggerde ons om het aan de zuidkant van Anjum te proberen en dat leverde al meteen de hoofdprijs op! Deelnemer Carl, voor wie de soort de meest vurige wens was, zag de vogel als eerste en in zijn enthousiasme noemde hij deze dag "een van de mooiste uit mijn leven"! Geweldig en volkomen terecht, dat enthousiasme, want zeg nou zelf: er zijn in de winter toch weinig mooiere vogels te vinden dan deze schitterend gekleurde en van ver weg komende schoonheid!? Overigens vonden we later, toen er wat groepen samen waren gevoegd, zowaar nog een tweede, adulte vogel. De beide exemplaren belandden in dezelfde groep, maar negeerden elkaar compleet en hadden dus geen familieband (wat meestal wel zo is als je het geluk hebt een groep met meerdere Roodhalsganzen te treffen). In de slootjes bij de groep ganzen zaten nog twee Witgatjes; ook geen alledaagse soort in deze tijd van het jaar! Check het filmpje voor beelden van de beide vogels samen maar toch apart.
In onze nopjes met deze mooie waarneming bezochten we nog wat laatste plekjes, die o.a. Nonnetjes en Wilde zwanen brachten. Een afsluitende wandeling naar de uitkijkbult zorgde er in ieder geval nog voor dat we deze dag Lauwersmeer niet Zeearendloos afsloten.
Er staat nog een volgende editie van deze excursie op het programma en wel op maandag 27 februari. Daarvoor zijn nog plekken vrij (kijk even hier) en dat geldt ook voor de all inclusive vaartocht op de Waddenzee naar (o.a.) de Afsluitdijk op ons eigen bootje van volgende week maandag (zie HIER). We zien je graag op één van deze, of natuurlijk een heel andere excursie!