TWEEDAAGSE MINIBUSEXCURSIE, 18 en 19 NOVEMBER 2023
Je kunt natuurlijk heel stoer blijven zeggen en volhouden dat het weer je er nooit van zou moeten weerhouden om lekker vogels te gaan kijken. Normaal gesproken is "gewoon altijd gaan" ook een lijfspreuk van Birdingholland.nl. Er valt echter niet te ontkennen dat ook wij inmiddels wel een beetje moe worden van de omstandigheden de laatste weken. Niet dat het enthousiasme wegebt, niet dat we geen zin meer hebben, maar het zou wel eens lekker zijn om niet met angst en beven naar de weerkaarten te hoeven kijken ;-).
Ach, betere tijden zullen ongetwijfeld in het verschiet liggen, maar afgelopen weekend was het, met dikke kleding aan, nog flink improviseren en laveren tussen de buien en de regengebieden door. Achteraf kunnen we concluderen dat we daarin prima geslaagd zijn! Oké, het was (vooral zaterdag) fris, beide dagen eindigden in nattigheid waar geen flexibiliteit of strategisch plan meer tegen opgewassen was, maar daar omheen hebben we er flink wat leuke soorten weten uit te halen. De twitches die we tussendoor hadden ingebouwd vielen om verschillende redenen niet goed uit (Roodkeelpieper en Witstuitbarmsijs werden gemist vanwege hoosbuien op het moment dat we op locatie waren), maar op de kwelders en langs de Waddenkust sprokkelden we een leuke lijst met soorten bij elkaar!
De tweedaagse Kweldertocht is om meerdere redenen in het leven geroepen. Ten eerste zijn de kwelders langs de Waddenkust zo ruim en groots dat het prettig is om wat meer tijd te hebben om de verschillende (landschappelijk ook nog eens prachtige) locaties te kunnen "bevogelen". Daarnaast maar tevens daarmee samenhangend kunnen sommige soorten in de weidsheid van het Waddenland niet altijd even makkelijk te vinden zijn. Er zijn zo veel geschikte plekken dat vogels alle ruimte hebben, en ook nemen, om te foerageren. Met twee dagen heb je de mogelijkheid om soorten waar je om welke reden dan ook niet aan toe bent gekomen alsnog te vinden. Tenslotte kan ook weer daarbij natuurlijk soms een dwarsligger zijn. Als de netto vogeltijd wat wordt gereduceerd door buien of wanneer de wind wat dwarsligt, heb je met een tweedaagse veel meer mogelijkheden en kansen om de soorten die je graag wilt zien ook te vinden.
In een ideale wereld zouden we tweedaagse beginnen langs het Groninger deel van de Waddenkust om de tweede dag te focussen op de Friese kant. Echter, een blik op de weersverwachtingen en de recente waarnemingen leerde ons dat het wellicht verstandiger zou zijn om het anders aan te pakken. Zo bevonden we ons zaterdagochtend op de mooie en nog droge Friese kwelder en waren de eerste uren meteen flink productief. De eerste soort die we zagen na het afdalen van de dijk was meteen een fijne: SNEEUWGORS! Een groep van 15 vogels foerageerde mooi dichtbij, zoals te doen gebruikelijk bij de soort. Nog mooier werd het toen een groep van zo'n 350 FRATERS voor ons in de kweldervegetatie neerstreek! Met zo'n groep zou je haast vergeten hoe zeldzaam de soort inmiddels in Nederland is! Even later was het feest al meteen redelijk compleet (wat mij betreft) toen er zeker drie BOKJES uit de natte troep langs de piertjes opvlogen en vlakbij weer neerstreken! Het is een soort die je eigenlijk nooit ziet behalve in tijden van strenge vorst of bij veel nattigheid. We hebben dus een voordeel gevonden van de vele neerslag van de laatste tijd ;-). De ochtend werd compleet gemaakt met soorten als Oeverpieper, Kleine zilverreiger, Bruine- en Blauwe kiekendief, Groenpootruiter, Kleine zwaan en Zilverplevier.
Vanwege de aankomende nattigheid in de loop van de middag en de verwachting dat dat weinig actie bij de Velduilen zou opleveren, leek het me verstandig om nu alvast op zoek te gaan tussen de kweldervegetatie waar de vogels overdag rusten. Je kunt de soort maar beter alvast zien, want ze horen natuurlijk ontegenzeggelijk thuis in een dergelijk weekend. En het lukte; we zagen zeker drie vogels, waarvan er één zowaar ook (zij het op afstand) een stukje vloog. Leuk, leuk!
Rond enen kwamen we in de haven van Lauwersoog terecht en daar is het tegenwoordig ook flink interessant. Het rondje verliep gelukkig erg soepel en succesvol, dus behalve een lege blaas (daar is de plek ook altijd goed voor) leverde het ons o.a. een Roodhalsfuut, Zeekoet, Paarse strandloper en Noordse stern op. Op weg naar de haven troffen we overigens nog een foeragerende Dwergmeeuw tussen de Kokmeeuwen; ook geinig!
Inmiddels had ons het bericht bereikt dat zich een grote groep barmsijzen ophield in een nabij het Lauwersmeer gelegen dorp. In de groep waren ook twee Witstuitbarmsijzen opgemerkt. Dit zijn twee soorten die tijdens invasies wel in Nederland opduiken en aangezien het alweer een tijd geleden is dat dergelijke invasies plaats hadden en er derhalve meerdere deelnemers waren die nog nooit Grote barmsijzen hadden gezien, besloten we de groep op te zoeken. De vogels waren snel gevonden, maar bleken ongelofelijk ril en vliegerig. Voeg daar de aanzwellende regen bij en je zult begrijpen dat we de groep niet goed hebben kunnen bekijken. Op de foto achteraf staat een kandidaat voor Witstuitbarmsijs, maar daar kun je en wil je natuurlijk niets mee.
Het laatste uurtje was echt flink nat en bracht niet gek veel meer dan wat Brilduikers en een Grote zaagbek. De Velduilen geloofden het ook wel, dus het was goed dat we daar in de ochtend al tijd aan hadden besteed!
Na een rustige nacht zag het weer er zondag, zeker voor het grootste deel van de dag, er een stuk hoopvoller uit. Omdat Ruigpootbuizerd, elk jaar zeldzamer wordend, hoog op het verlanglijstje van velen stond, startten we buitendijks bij Ferwerd. Daar overwintert dit jaar een adult vrouwtje dat ook vorig jaar en het jaar daarvoor in exact dezelfde hoek van het gebied vertoefde. Geweldig hoe plaatstrouw sommige vogels zijn, want reeds bij de eerste stop zat de vogel ongeveer waar ik 'm afgelopen winter voor het laatst zag! Ze liet zich ook nu weer van afstand doch prima bekijken, zittend op de grond, op paaltjes en korte afstanden vliegend. Alle kenmerken, inclusief de bevederde poten, konden daarbij worden afgevinkt! En om het feest compleet te maken joeg er op de achtergrond ook nog een jonge Zeearend!
Een ritje aan de buitenkant van de Waddendijk bracht enorm veel vogels, waaronder soorten als Kleine zilverreiger, Lepelaar, Blauwe kiekendief, Goudplevieren en Zwarte ruiter. Ook het aantal Hazen was opvallend.
Gedurende een struintochtje op de pier van Holwerd kwamen we niet verder dan een fikse groep Veldleeuweriken en drie Fraters, maar bij de terminal aan het eind troffen we zowaar een Roodkeelduiker aan, zittend op de kant. De vogel zal vast niet okselfris zijn geweest, maar bood ons wel de gelegenheid om 'm tot in detail te bekijken. Hopelijk komt heeft 'ie van z'n rustmoment kunnen profiteren om op kracht te komen.
Er vlogen over de Waddenzee opmerkelijk veel Toppers langs. In de korte tijd dat we er waren zagen we zeker vijf groepen van in totaal zeker 300 exemplaren. Wat zal er gedurende de hele dag wel niet gepasseerd zijn?? Tussen de Toppers door waren ook enkele Middelste zaagbekken te zien.
Omdat we nog steeds geen Strandleeuweriken waren tegengekomen en deze schitterende soort natuurlijk niet mag ontbreken, lag in de middag de focus op de zoektocht naar deze typische kweldersoort. Gisteren hadden we er alleen een paar horen overvliegen, maar vandaag hadden we eigenlijk bij de eerste echt serieuze zoekpoging meteen geluk. We vonden een grote groep van liefst (minimaal) 54 (!) exemplaren, die zich aan ons exact op het moment openbaarde waarop ons de eerste zonnige momenten van het weekend ten deel vielen. Dan komen die subtiele, gele koppies toch net even wat mooier uit! In de groep bevonden zich overigens ook meerdere Sneeuwgorzen!
We volgden de dijk terug naar Lauwersoog, alwaar een wandeling naar 2 gemelde Pestvogels helaas niets opleverde behalve wederom een groepje Grote barmsijzen, ditmaal erg mooi dichtbij.
De middag vorderde en de buien deden dat helaas ook. Op het moment dat we bij de kwelder van de Westpolder aankwamen, konden we nog net een Lepelaar, een Kleine zilverreiger en drie Raven ontwaren alvorens de regen losbarstte. We hoopten dat er een achterkant aan de bui zat zodat we misschien het weekend nog konden afsluiten bij de Velduilen, maar dat bleek helaas niet het geval. Wel troffen we bij een boerderij nog een gigantische groep Grote barmsijzen. Het ging om 150-200 vogels, maar vanwege de regen, het tijdstip in de middag en het daarmee samenhangende slechte licht was checken op Witstuitjes geen doen en foto's maken evenmin. Ach, voor het idee:
Net als gisteren markeerde de regen dus het einde van de vogeldag en daarmee ook van dit weekend. Het was een beetje improviseren, het was fris en soms natter dan je hoopt, maar desalniettemin kunnen we terugkijken op een gezellige en mooie tweedaagse. Over twee weken doen we deze nog eens dunnetjes over, dan hopelijk bij iets beter weer. Er zijn daarvoor nog enkele plaatsen vrij!
Opmerkingen