TE-XL: VOGELEILAND MAAKT NAAM WEER WAAR!
- Martijn Bot
- 22 minuten geleden
- 7 minuten om te lezen
DREIDAAGSE MINIBUSEXCURSIE, 14-16 OKTOBER 2025
En vijf dagen na het einde van de de eerste editie van dit jaar reed ik alweer met de minibus het eiland op voor de tweede uitvoering van deze heerlijke najaarsklassieker in wording. Na een rondje gasten oppikken stonden we uiteindelijk op tijd voor de slagboom en eenmaal op de boot moesten we meteen aan de bak. De trossen waren nog niet los of we hadden al een adulte Dwergmeeuw in de kijker en vlak daarna vloog ook de beroemdste meeuw van 2025, de Kleine kokmeeuw kortstondig achter de boot. Na een minuut keerde de vogel alweer om en besloot dat Den Helder voorlopig toch de voorkeur kreeg boven Texel. Gelukkig hadden we de vogel allen goed gezien. Dat wil zeggen: twee mensen zouden zich pas op Texel bij ons voegen en zij visten dus achter het net. Dat gold ook voor twee andere vogelaars die elders op het achterdek stonden, die vervolgens hun frustratie even kort op ons projecteerden (we zouden niet hard genoeg hebben geroepen)...
Eenmaal op het eiland maakten we eerst de groep compleet, om vervolgens de zuidpunt te bevogelen. De Petten, Horsmeertjes en de Mokbaai brachten heel veel vogels, maar vooral de algemene binnenkomers als Keep, Vink, Kramsvogel, Koperwiek, Zanglijster, Gras- en Oeverpieper en Veldleeuwerik. Qua steltlopers was er de gebruikelijke selectie, bestaande uit o.a. Goud- en Zilverplevier, Rosse grutto, Bonte strandloper, Bontbekplevier, Groenpootruiter, Kluut en Kanoet. Uit het riet bij de Mokbaai riepen enkele Baardmannen, Cetti's zangers waren ook weer vocaal present, een groepje Barmsijzen en enkele 'losse' Sijzen vlogen roepend over en tussen de steltlopers foerageerden 8 Kleine zilverreigers en een Lepelaar. De grootste verrassing was een Klapekster, die deelneemster Marlies als eerste opmerkte. Altijd leuk om zo'n doortrekker tegen te komen!
Boven zee was het best aardig, met behoorlijk wat Jan-van-Genten, enkele Roodkeelduikers, een Parelduiker, Zwarte zee-eenden en wat Grote sterns. Ook vlogen hier twee Paarse strandlopers langs.
Je gelooft het misschien niet, maar er zijn nog steeds vogelaars die de Brileider NIET hebben gezien. Ik had er enkele in het busje, dus was de volgende stop even logisch als onvermijdelijk. We startten bij de IJzeren kaap met enkele Geoorde futen, maar al snel zagen we de wereldberoemde eend zwemmen. Aanvankelijk zwom 'ie op aardige afstand, maar toen wij en de vogel beiden naar elkaar toe begonnen te bewegen, eindigden we zo dichtbij dat het haast onwerkelijk aanvoelde. Kortstondig zat de Brileider zelfs op de blokken te poetsen; bizar en geweldig!
Als extra voor- en naprogramma dienden respectievelijk vier Paarse strandlopers en drie Sneeuwgorzen, die zich alle evengoed lieten zien. Het werd zo de goed nieuwsshow op de Waddendijk!
De dagafsluiting deden we in Dorpszicht. Opnieuw zaten daar veel vogels, maar verder dan een Vuurgoudhaan kwamen we uiteindelijk niet. Inmiddels was iedereen ook wel voldaan en moe en was het tijd voor een warme douche en een warme maaltijd!
Dag 2
Net als tijdens de vorige tweedaagse een week eerder, was ook deze dag iets natter dan voorspeld en gehoopt. Niet dat het nu de hele dag regende, maar er kwamen geregeld korte miezerbuitjes over. Dit was af en toe even onprettig, maar gooide zeker de plannen voor vandaag niet in het water.
We startten in de Nederlanden. Deze wandeling behoort tot mijn favorieten op Texel, ondanks dat het nog geen echte zeldzaamheden heeft opgeleverd. Landschappelijk is het echter schitterend en ook steeds weer veelbelovend. Ook vandaag stikte het er van de vogels en was er constant wat te zien, zowel in de lucht als in de weelderig besdragende struiken. Vele Koperwieken, Zanglijsters, Kramsvogels en Spreeuwen, Vinken en Kepen bleven 'binnenkomen' en het leek steeds alsof die ene krent in de pap een kwestie van tijd was. Maar het bleef bij de pap, hoewel een groep van 10 Kruisbekken en meerdere Kleine barmsijzen niet alledaags zijn. Een Oranje luzernevlinder was een leuke verrassing op een dag en een datum die je vooraf nou niet bepaald op scherp zouden hebben gezet voor leuke vlindersoorten.
Het was een mooie, maar vrij lange wandeling, dus toen we bij de minibus terugkeerden, was het al na het middaguur. Inmiddels was er bij de deelnemers, naast stevige trek, ook een behoorlijke Bladkoninghonger ontstaan. Het was ons in anderhalve dag intensief vogelen op deze hotspot nog niet gelukt er zelf een te vinden (en dat terwijl ik in de week ervoor tijdens twee handlooprondes rond Zuidhorn al tweemaal een exemplaar had getroffen) en we wilden niet het risico lopen het eiland te verlaten zonder deze iconische najaarssoort. Dus besloten we af te zakken naar de zuidpunt van het eiland, waar er enkele waren gemeld. Een kort rondje leverde een tweemaal kort roepend exemplaar op, maar dat stilde de honger nauwelijks. Een opvallende tjiftjaf zat qua uiterlijk een beetje tussen 'gewone' en Siberische in, maar riep niet. Wel reageerde de vogel als een malle op de zang van Siberische tjiftjaf. Het was zeker geen typische tristis, maar er zijn ook exemplaren die qua uiterlijk meer tegen collybita aan zitten. Afijn, lekker laten zitten, dan maar. Verder zagen we Goudhanen, Vuurgoudhaan, opvallend veel Atalanta's en was een groep van 300 kauwen, die zich vanuit grote hoogte naar beneden liet vallen en daarbij een zeer indrukwekkend en opvallend luid gesuis produceerde een opvallend hoogtepunt. Als ik het zo beschrijf, klinkt het wat suf, maar het tafereel van een grote groep keihard naar beneden stortende vogels met het 'oorverdovende' suizen was iets wat ik nog niet vaak eerder had gehoord en gezien. Je moet erbij zijn geweest!
Nadat we nog een korte en tevergeefse poging deden om de Kleine kokmeeuw te zien bij het wegvaren van de boot, reden we richting de dijk bij de Mokbaai. De Grote pieper bleek toch nog steeds ter plaatse, dus waagden we, na 'm gisteren niet gevonden te hebben, een tweede poging. Weer was het Marlies die scherp was en 'm terugvond, waarna we met enige moeite en wat geduld uiteindelijk allemaal zeer tevreden het dijkje af konden wandelen, sommigen met een nieuwe soort op zak.
Inmiddels had een vogelaar aan de andere kant van de Mokbaai zeer knap een Morinelplevier uit een grote groep Goudplevieren weten te peuteren. We konden zo aansluiten en hadden de vogel al snel in beeld, ondanks dat deze opvallend onopvallend was te midden van z'n net iets grotere en veel algemenere familieleden. Even lastig waren de baardmannen, die zich steeds luid en duidelijk lieten horen maar lastig in beeld te krijgen waren. Uiteindelijk was ook hierbij tijd de allesbeslissende factor en lukte het een ieder naar tevredenheid.
Al met al hadden we nog steeds geen Bladkoning gezien. Gelukkig hadden we daar onze reddingsboei in de persoon van Laurens Steijn, die een huisje op vakantiepark De Krim heeft en daar gisteren een Bladkoning vond die vandaag nog aanwezig bleek. En belangrijker: de vogel was redelijk honkvast en liet zich soms prachtig zien. En prachtig was eigenlijk een understatement... Man, wat een schitterende soort is het toch, en helemaal op deze manier. Beter gaat het niet worden!
Deze vogel zette een vet uitroepteken achter weer een mooie dag!
Dag 3
Nog tijdens het ontbijt kwam de melding van de eerste zeldzame soort van de dag al door. Een Amerikaanse goudplevier zat in het noordelijk deel van de Slufter. Nu was het plan sowieso al om met een wandeling in de Slufter te beginnen, dus deze soort zou in theorie mooi ingepast kunnen worden. Belangrijke voorwaarde is wel dat 'ie in beeld blijft, en laat dat er nu net aan ontbroken hebben... We konden de vogel in kwestie niet vinden, maar zagen vanaf het uitkijkpunt wel een Blauwe kiekendief, wat Toendrarietganzen en enkele andere leuke maar voor de trip niet nieuwe soorten.
Toen we naar de minibus liepen om naar het startpunt van de beoogde wandeling te gaan, kwam er een melding van twee Dwerggorzen, die ter plaatse zouden zijn rondom het Reddingsboothuisje. Net als de Grote pieper van een dag eerder is dat zo'n soort die veel vaker overvliegend wordt waargenomen dan aan de grond, waarmee het dus een buitenkansje zou zijn. De beslissing was snel gemaakt: we reden enkele kilometers terug naar waar we die ochtend vandaan kwamen en sloten aan bij een klein groepje vogelaars dat al aan het zoeken was. Al snel waren de vogels weer opgespoord, maar het moeilijkste deel moest toen nog komen: zorgen dat iedereen ze fatsoenlijk in beeld zou krijgen. Dwerggorzen zijn notoire 'skulkers', die zich het liefst ophouden in dichte begroeiing (in dit geval helmgras). Ze gunnen je slechts korte momentjes en je moet dan ook maar net het juiste doorkijkje te pakken hebben. Ziet de een 'm, dan staat de ander gefrustreerd net verkeerd en andersom. Lang verhaal kort: het duurde even, maar dankzij de warmtekijker, doorzettingsvermogen en een vogel die ook af en toe in een wilgje ging zitten lukte het iedereen om deze leuke najaarssoort te zien! Ook het kenmerkende doch onopvallende tikroepje kon zo af en toe geoefend worden.
De volgende poging om in de Slufter te geraken slaagde wel. Een wandeling naar de vloedlijn leverde o.a. een roepend overvliegende Frater op, alsmede een Blauwe kiekendief en de nodige Oeverpiepers. Het einddoel van de wandeling waren de 'traditionele' Strandleeuweriken, waarvan de voorlopers inmiddels ook weer gearriveerd zijn. Wederom met behulp van de warmtekijker wisten we ze snel te vinden. Erg fijn, want als we het op puur zicht hadden moeten doen, was het ontzettend lastig geweest. De vogels, zeker vijf maar wellicht meer, foerageerden namelijk op afstand in de vrij hoge zeekraalvegetatie en waren slechts zichtbaar wanneer ze hun zinnen hadden gezet op de wat hoger hangende zaden. Het was echter wel een prachtig najaarstafereeltje, die gele koppies op de bruingroene kwelders. Binnenkort krijgen we op de Kweldertochten vast en zeker meer van dit (en liefst nog wat beter ;-))!
De laatste uurtjes spendeerden we aan de Waddenkant. Helaas brachten die geen al te spectaculaire of nieuwe soorten meer, hoewel 20+ Geoorde futen en een prachtige Noordse kauw de moeite waard waren.
Daarmee zit ook de tweede en laatste driedaagse van dit najaar erop. Deelnemers: ontzettend bedankt voor de gezelligheid en de mooie dagen. Volgend jaar gaan we zeker weer, de trip (in ieder geval van dinsdag 13 t/m donderdag 15 oktober 2026 en bij voldoende interesse ook een week eerder) komt binnenkort online. Als je alvast een plek wilt vastleggen, stuur dan even een mail.
Opmerkingen