WANDELEXCURSIES, 22 EN 23 MAART 2024
Ons jaarlijks uitje naar de mooie Achterhoek zit er weer op. Het waren wederom en zoals altijd fijne excursiedagen met heel erg enthousiast en gezellig gezelschap, maar er waren wel enkele duidelijke verschillen tussen de dagen wat betreft weer en waarnemingen. Dat is altijd jammer, want idealiter wil je beide groepen graag de hoogtepunten kunnen laten zien waar het gebied zo bekend en befaamd voor is, maar soms lukt het simpelweg en om uiteenlopende redenen niet.
Het verschil in omstandigheden was één van de zaken die nogal in het oog sprong. Vrijdag was het grijs, met het laatste uur wat lichte neerslag en nog enigszins zacht, zaterdag was een dag met alle seizoenen in één. De combinatie van regelmatige, felle opklaringen, maar ook enkele angstaanjagend uitziende buien (die grotendeels links en rechts van ons passeerden) en een vrij stevige, koude wind klinken misschien niet meteen aantrekkelijk, maar aangezien we eigenlijk vooral in beschut gebied wandelden was het eigenlijk prima te doen. En juist die afwisseling zorgt voor een blijvende activiteit bij de vogels; ik houd er dus wel van!
Oehoe met warmte!
De twee dagen leverden vele overeenkomsten op, maar ook enkele verschillen. Helaas pieste de vrijdaggroep wat betreft twee van de doelsoorten van deze excursies een beetje naast de pot. De meest vervelende misser van de vrijdag (in mijn perceptie, maar dat zal voor sommige deelnemers misschien anders zijn geweest) was de Oehoe.
Het verhaal van deze reusachtige en indrukwekkende uil is vanuit landelijk perspectief een groot succes. Het aantal broedparen stijgt jaarlijks en Nederland telt inmiddels vele tientallen broedende koppels, vooral in de oosten en het zuiden. Echter, het paartje van Winterswijk, dat jarenlang een betrouwbare partner van de voorjaarsexcursies was en waarvoor zelfs een speciale kijkwand is ingericht, kende een dramatisch voorjaar. Naar alle waarschijnlijkheid is het vrouwtje kort geleden aangereden en overleden. Dat het vaste nest dit voorjaar vervolgens leeg bleef, bevestigt het vermoeden dat de aangereden uil die gevonden is inderdaad het vrouwtje van dit paartje betreft.
Maar wij zijn niet voor één gat te vangen. Zoals velen van jullie weten beschik ik sinds kort over een warmtekijker. Mijn stiekeme hoop was om misschien het mannetje, dat nog wel rond de groeve lijkt te vertoeven maar die de afgelopen jaren niet of nauwelijks werd gezien (mede omdat het broedende vrouwtje altijd alle aandacht van de aanwezige vogelaars opeiste), met behulp van de warmtekijker te kunnen opsporen.
Misschien tegen beter weten in zochten we met de vrijdaggroep dus de groeve af vanaf de kijkwand. Een haas, die blijkbaar een rustige plek tegen de wand van de groeve had gevonden (!), lichtte fel op in de warmtekijker en zorgde kort voor wat opwinding, maar uiteindelijk moesten we afdruipen zonder Oehoe.
Toen de excursie in de tweede helft van de middag voorbij was, besloten tweede gids Lazar en ik het toch nog eens te proberen. Vanuit wat andere hoeken speurden we nogmaals wat richels en hoekjes af. En al snel was het raak! In mijn warmtekijker lichtte ontegenzeggelijk en aan de overzijde van de groeve een witte, uilvormige stip op en na wat zoeken met de kijker vond ik de man Oehoe, rustend tussen wat struikjes! Wat is de vogel, zelfs als je weet waar je moet kijken, nog steeds waanzinnig lastig te vinden! Zonder warmtekijker zouden we zo goed als kansloos zijn geweest, ondanks het formaat van de vogel. Eenmaal in de telescoop was het genieten; zo een Oehoe zien/vinden is toch echt een stukje leuker dan een "voorspelbaar" vrouwtje op het bekende nest! Wel ontzettend jammer dat de groep inmiddels gevlogen was. Enkele mensen die nog in de buurt waren kon ik nog bereiken en zij wisten de vogel nog wel te zien; een schrale troost.
Wel hadden we goede hoop dat we de vogel wel konden laten zien aan de zaterdaggroep. Echter, toen we op de plek aankwamen en ik de wand afzocht op en rond waar 'ie gisteren zat, bleef de warmtekijker neutraal. Geen Oehoe meer te vinden. Terwijl Lazar de deelnemers voorzag van koffie en koek, besloot ik verder te zoeken, maar in de groeve was echt niets meer te vinden. Toen ik terug wilde naar de groep om het slechte nieuws mee te delen, bedacht ik me dat het misschien nog zou kunnen lonen om de bomenrij boven de groeve nog even te checken. En dat bleek een schot in de roos, want in een grove den, wederom helemaal aan de andere kant van de groeve (zo'n warmtekijker heeft dus ook nog eens een waanzinnig bereik!) zag ik al snel weer een vorm oplichten die eigenlijk maar één ding kon betekenen. Enkele minuten later keken we met z'n allen naar de prachtige en machtige man Oehoe!
Aanstaande vrijdag gaat de warmtekijker natuurlijk weer mee en ben ik heel benieuwd of we dit kunststukje kunnen herhalen. Er zijn nog twee laatste plekjes vrij!
Toevallige zwarte specht
Een andere soort die we misten op vrijdag was Zwarte specht. Had ik met de Oehoe al rekening gehouden, deze soort missen we eigenlijk nooit. Vrijdag was er echter geen spoor van ze te vinden en ook zaterdag gaven ze totaal geen kick. Maar blijkbaar zijn ze dit jaar in een enorm sneaky en vooral zwijgzame bui, want ze zaten er gewoon wél! Stomtoevallig vond één van de deelnemers, terwijl we naar een Kortsnavelboomkruiper stonden te kijken, op een "nieuwe" plek een nieuw gat waar een man bezig was met het binnenwerk. De vogel trok zich niets van ons aan en aangezien wij al stonden waar we stonden, restte ons weinig anders dan maar te genieten van deze stoere soort. Later bleek ook het vrouwtje aanwezig, dus er zit gewoon weer een paartje dat blijkbaar heeft afgesproken om geruisloos door het leven te gaan!
Maar het was vrijdag natuurlijk echt geen festijn van missers, zoals bovenstaande tekst tot nu toe misschien doet vermoeden. We zagen nog steeds genoeg en de wandelingen zijn prachtig en afwisselend. In het bos begonnen we bijvoorbeeld met een paartje Grote gele kwikstaart. Ze lieten zich heel mooi zien, waarbij het vrouwtje het mannetje bij herhaling uitnodigde tot paring door de staart op te richten. Het mannetje aarzelde en hapte uiteindelijk niet toe. Waarschijnlijk was hij bevangen door faalangst of schaamte met zo veel toeschouwers ;-). Ook op zaterdag zagen we deze soort, maar net iets minder mooi.
Verder was de Kortsnavelboomkruiper op beide dagen en op meerdere locaties van de partij. Deze zeldzaamheid konden beide groepen dus mooi vergelijken met de eveneens aanwezige "gewone" Boomkruipers.
Middelste bonte spechten zijn hier moeilijk te missen, wat niet gezegd kan worden voor Kleine bonte spechten. Mijn "winning streak" met de soort kwam tijdens deze twee dagen tot een jammerlijk einde ;-(. Verder zagen beide groepen op de twee dagen (de ene groep wat beter dan de andere) o.a. Appelvink, Keep, Sperwer, Glanskop, Zwarte mees, Goudhaan, Vuurgoudhaan, Holenduif, Kuifmees, Boerenzwaluw, Waterral en Blauwborst. De vrijdaggroep zag nog een paartje Mandarijeend en een man Blauwe kiekendief, de zaterdaggroep een Boomleeuwerik en een kekkende Havik. Hier nog wat plaatjes.
Alle deelnemers en mede namens Lazar: zeer veel dank voor de twee dagen, het was gezellig en leuk! Mocht je de komende weken nog met ons mee willen, er is op de volgende excursies nog plek (wat laatste plekken):
Wandelen op eiland Tiengeten in het Haringvliet, zaterdag 20 april: https://www.birdingholland.nl/eiland-tiengemeten
Rondje Oostvaardersplassen, zaterdag 6 april: https://www.birdingholland.nl/rondje-oostvaardersplassen
Herkenning van vogelzang op de veluwe, zaterdag 20 april, 13 uur (halve dag): https://www.birdingholland.nl/wandelexcursie-vogelzang-op-de-velu