top of page

"HAKEN EN HAKKEN": MAGERE GENERALE VOOR SUPERTWEEDAAGSE!

WANDELEXCURSIE VELUWE (28 FEBRUARI) EN MINIBUSTWEEDAAGSE "HAKEN EN HAKKEN (1 EN 2 MAART)


Soms heb je van die excursies waarbij in theorie werkelijk niets een mooie dag in de weg kan liggen, maar blijkt de praktijk toch weerbarstig. Dat was exact het scenario dat ons wachtte tijdens de wandelexcursie op de Veluwe van afgelopen woensdag. Het was prima weer, de groep en de gids hadden er zin in en stonden op scherp, het gebied was veelbelovend, maar op één of andere manier kwam het maar niet los. Na een uurtje of vijf wandelen op twee locaties moesten we het doen met een overvliegende groep van 19 Kruisbekken, wat langs- en overvliegende Appelvinken, het nodige "mezenspul (o.a. Kuifmees, Zwarte mees en Glanskop), zingende Boom- en Veldleeuweriken, een groep Goudhanen, wat Reeën en een Eekhoorn en enkele overvliegende Raven. Het hoogtepunt van de dag was wat mij betreft de eerste Zeearend ooit die ik alleen gehoord heb! Ergens boven het bos en vlakbij riep blijkbaar een exemplaar, maar we zagen 'm niet. Toch is dat best indrukwekkend! En zelf word ik daarnaast ook wel blij van sporen, in dit geval van een (niet al te verse) drol van een wolf.

Oftewel: het was tussen koffie en chocolademelk prima toeven op de Veluwe, maar je mag op vogelgebied, ook gezien de resultaten uit het verleden, toch wel een beetje meer verwachten. Maar je weet wat ze zeggen over resultaten uit het verleden...

Collage van foto's van de hand van deelneemster Diane van Veen. Links van boven naar beneden Boomleeuwerik, Grote lijster, Ree en Goudhaan.

Op de terugweg reed ik met vaste gast en meerijder vanuit het noorden Dirk nog even langs Zwolle om te proberen een voor hem nieuwe soort in de kijker te krijgen: een Pallas' boszanger. Dat lukte kort maar krachtig!

Pallas' boszanger, een Aziatisch zangertje dat in Zwolle terecht is gekomen en daar tot nu toe succesvol probeert te overwinteren. Het diagnostische gele stuitje en de gele middenkruinstreep zijn op deze foto te zien.

"Haken en hakken"

Voor vrijdag en zaterdag stond de inmiddels traditionele en altijd erg leuke tweedaagse "Haken en hakken" op de rol. Deze misschien wat flauwe titel verwijst naar de twee thema's: op dag één gaan we op zoek naar roofvogels en uilen ("haaksnavels") terwijl we op dag twee het Duitse oerbos Hasbruch, gelegen tussen Oldenburg en Bremen, in duiken en ons dan vooral (maar niet uitsluitend) richten op de spechten ("hakkers"). Een heuse, internationale minivakantie, dus.

En het werd nog eens een zonvakantie ook! Vrijdag was het nog zonnig maar fris, zaterdag was het zonnig en lenteachtig warm! Voeg daar een heel gezellige en volgeboekte groep deelnemers bij en de excursie kon eigenlijk bij voorbaat al niet meer stuk.

De ochtend van dag één werd in een straal van 1 kilometer rondom de afspreeklocatie in Zuidhorn doorgebracht. Ik had namelijk in de afgelopen weken enkele leuke vondsten gedaan op roofvogel- en uilenvlak en deze wilde ik graag met de deelnemers delen. We startten bij de Ransuilen op de bij trouwe excursiegangers inmiddels bekende plek in het dorp. We zagen er maar enkele zitten, maar de warmtebeeldkijker verraadde dat er zeker 13 exemplaren in de conifeer zouden moeten zitten!

Tukkende Ransuil

Zoals volgers van de sociale media inmiddels hebben gezien, blunderde ik vorige week tegen een roestplaats van Velduilen aan, letterlijk om de hoek van waar ik woon. Omdat je de boom prima van een afstandje kunt bekijken, wilde ik deze unieke vondst graag delen en dat lukte in eerste instantie "gewoon goed". Een Velduil of 5 zaten in de naaldboom, waarvan er uiteindelijk twee opvlogen vanwege een rondvliegende drone. Toen we omreden om te kijken of we de vogels wellicht in het achterliggende poldertje konden terugvinden, gebeurde er iets wat de geschiedenis in zou gaan als de Velduilenbom! In het poldertje was namelijk iemand de sloten aan het schonen met een soort graafmachine. Toen we aankwamen, zagen we al snel twee Velduilen prachtig in de slootrand en op een paaltje zitten waar de graafmachine langzaam naar toe aan het werken was. Omdat het onvermijdelijk was dat ze uiteindelijk zouden opvliegen, besloten we even te wachten. Toen de graafmachine uiteindelijk naderde, gebeurde het. Er vlogen niet twee, maar zeker TIEN Velduilen in een soort explosie tegelijk uit de sloot omhoog en verspreidden zich over het poldertje, de nabijgelegen struikensingel en terug richting roestboom. We wisten even niet wat we zagen en waar we moesten kijken! Het was natuurlijk vervelend dat ze verstoord werden, maar als dat dan toch moest gebeuren, dan maar met ons als toeschouwers! Opgeteld bij enkele vogels die we verderop zagen jagen konden we concluderen dat we zeker 15 verschillende Velduilen hebben gezien en daarnaast ook een Blauwe kiekendief of drie. Waanzin!

Velduil zoals we ze in eerste instantie aantroffen. Twee vogels die hoger in de boom zaten, waren behoorlijk geïntimideerd door een laag rondvliegende drone en vlogen uiteindelijk weg.
Velduil op een paaltje langs de bewuste "bomsloot"
Hier de graafmachine, kort nadat de 10 Velduilen opvlogen. De man leek niets door te hebben...
De tien Velduilen vlogen een tijdje rond. Sommigen vestigden zich opnieuw in een slootrand, anderen zochten de roestboom op en één zat uiteindelijk (kort) in een struik vlak naast ons.
Deze, dus.

Het was een ervaring die wel eens moeilijk te overtreffen zou zijn, maar proberen kon altijd. Dus vervolgden we onze weg naar weer een kilometer of twee verderop, alwaar een polder ligt waar ik tijdens een hardlooprondje enkele weken terug een overwinterende Ruigpootbuizerd vond. De vogel is inmiddels al door vele vogelaars bezocht omdat 'ie heel plaatstrouw en dus relatief makkelijk te vinden is. De vogel blijft vaak wel op afstand, maar met telescoop is 'ie mooi te zien. Wij wachtten even op een kort vliegrondje, zodat de kenmerkende staart ook te zien zou zijn. Ook hier vlogen meerdere Blauwe kiekendieven rond als afleiding.

Ruigpootbuizerd, inclusief diagnostische staarttekening
Blauwe kiekendief en Grote zilverreiger

Dat was nog eens effectief vogels kijken; we waren dik twee uur verder en hadden slechts 6 kilometer op de teller! Dat veranderde door de rit, via twee Koereigers bij Hoogkerk, naar de Onlanden. Onder genot van koffie en koek zagen we daar o.a. twee Bruine kiekendieven en een Sperwer. De Bosuil bij Eelde bleek, zoals wel vaker in februari en maart, even afwezig of uit beeld. Terecht, anders ging het allemaal wel heel makkelijk en zouden we het zo maar hoog in de bol kunnen krijgen ;-)

Onafscheidelijke Koereigers
Jonge Bruine kiekendief, die succesvol heeft overwinterd. Dat zullen we in de toekomst vast steeds vaker gaan zien.

Op een nabijgelegen landgoed kregen we zicht op een Zeearendnest, maar het paartje bleek even uit vliegen. Gelukkig werd het gemis gecompenseerd door een (hoog) overvliegende tweede kalenderjaarvogel. Het verblijf in de uitkijkhut werd verder opgesierd met o.a. Grote zaagbekken en een grote groep Sijsjes.

Zeearend met Buizerd
Sijs

Omdat we uiteindelijk in Duitsland moesten uitkomen (daar stond ons hotel), reden we langzaam oostwaarts en deden we voor het eerst deze winter het Hunzedal aan. Roofvogels bleken daar niet in overdaad aanwezig, maar wel zagen we een groep van 13 Patrijzen in een grasland. Dat is tegenwoordig en zeker in Noord-Nederland niet meer alledaags te noemen. IJsvogels zijn dat wat meer, maar worden ook altijd zeer gewaardeerd.

Patrijzen. Fotogeniek waren ze niet, erg leuk wel!
Onscherpe IJsvogel

De laatste stop van de dag was nabij de Duitse grens. Hier staat een schuur waar wel eens Kerkuilen zitten en ook ditmaal werden we niet teleurgesteld. We zagen er uiteindelijk één in een boom vlakbij. Met verder een adulte vrouw Slechtvalk op een akker, een adulte Zeearend in een boom en een spectaculair mooi overvliegende Rode wouw toen we net wilden vertrekken (scherp, Ilona!) stond de teller aan het eind van de dat op 12 SOORTEN ROOFVOGELS/UILEN! Voor zo ver ik me kan herinneren hebben we dat aantal maar één keer eerder op één dag behaald.

Kerkuil
Zeearend
Rode wouw; heerlijke soort, kwam fantastisch over! Helaas stonden bij camera-instellingen niet fantastisch, maar ach...

Na een welverdiend diner en een rustige nacht stonden we de volgende dag weer helemaal op scherp voor een lange wandeling door het prachtige, Duitse oerbos Hasbruch. Zoals gezegd was het ineens lente en dat was goed te merken toen het eenmaal wat was opgewarmd. Plotseling vlogen "overal" hommels, Citroenvlinders en Gehakkelde aurelia's rond en zowel aan de struiken als op de grond was het jonge groen een lust voor het oog.

Gehakkelde aurelia
Bosanemoon
Lente in het bos

De vogels hadden ook de lente in de bol en met name de eerste uren was er heel veel zang te horen. Helaas doen vogels dat vaak vanuit hoge bomen, dus was het soms lastig om alle soorten ook daadwerkelijk in beeld te krijgen.

Qua spechten konden we uiteindelijk alle 5 de soorten als waarneming noteren, maar helaas lieten de Zwarte- en Groene specht zich alleen horen.

Middelste bonte specht is de algemeenste soort in het bos. Ze waren ook heel actief, dus ze zagen er veel maar hoorden er nog meer. Dit exemplaar was met twee soortgenoten in de weer en zette daarbij mooi z'n kruin op!
Kleine bonte specht. We zagen/hoorden drie exemplaren; da's wel eens (vaak!) minder geweest!
Middelste bonte specht
Kleine bonte specht
Middelste bonte specht

Opvallend was ook hoeveel Kortsnavelboomkruipers we vonden. We zagen en hoorden er met gemak 10+ op verschillende plekken in het bos. Vorig jaar moesten we daar bijvoorbeeld beduidend veel meer moeite voor doen!

Kortsnavelboomkruiper
Kortsnavelboomkruiper
Kortsnavelboomkruiper
Kortsnavelboomkruiper
Meneer Wijdbeens

Overige soorten die erg leuk waren en die we zagen/hoorden waren o.a. Grote gele kwikstaart, Kuifmees, Zwarte mees, Glanskop, Appelvink, Goudhaan, Vuurgoudhaan, Grote barmsijs, Goudvink en Raven.

Maar het hoogtepunt (in ieder geval voor mij) was de Kraanvogeltrek. We hoorden al dat ze er vanuit het zuiden aan zaten te komen, maar dan is het altijd nog afwachten of je zelf op de goede plek staat om ze te kunnen oppikken. Nou, het duurde even, maar toen kwamen ze ook en nog eens exact op het goede moment ook. Bij een korte pauze aan de rand van het bos zagen we (op afstand) de eerste groepen langskomen, maar even later bij een open plek in het bos kregen we met een kortstondig golfje te maken. Meerdere groepen vlogen langs en/of zochten een nieuwe thermiekbel op om hoogte mee te kunnen winnen alvorens de trek noordoostwaarts te vervolgen. Af en toe werd er ook geroepen (da's helemaal kippenvel!), maar het merendeel van de groepen passeerden geruisloos. Om hoeveel vogels het nu uiteindelijk ging, durf ik niet te zeggen. Genoeg voor een (meer dan) genoeglijke ervaring, in ieder geval!

Kraanvogels!

Halverwege de middag zat de wandeling erop en na een kop koffie met koek aanvaardden we met het eerste gloeiende hoofd van 2024 de terugreis. Vanuit de minibus zagen we nog een Rode wouw vlak boven de snelweg en net over de grens in Nederland pikten we als toetje nog twee Kraanvogels op.

Deelnemers, superbedankt voor de prachtige en gezellige tweedaagse en hopelijk tot snel!


Mocht je binnenkort nog eens mee willen, er is nog plek op de volgende excursies:



232 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Comentarios


bottom of page