Na de wandelexcursie op Tiengemeten en de minibusdag "Rondje Oostvaardersplassen" vond gisteren (zondag) de derde excursie van dit jaar plaats in het kader van de samenwerking tussen Birdingholland.nl en waarneming.nl: de fietsexcursie "Roodhalsganzen en meer op Ameland". Zoals de titel al enigszins doet vermoeden kent deze dag één voorname doelsoort: de schitterende en zeldzame Roodhalsgans. Deze prachtvogel, die in grote getale overwintert rond de Zwarte Zee in Bulgarije, dwaalt elk jaar in kleine aantallen af naar Nederland, maar is nergens zo mooi te zien als op de oostelijke Waddeneilanden in het algemeen en Ameland in het bijzonder. Tijdens de laatste maanden van het verblijf in Nederland, dat overigens tegenwoordig duurt tot de tweede helft van mei, verzamelen enorme aantallen Brand- en Rotganzen zich in de prachtige en vogelrijke polders aan de zuidkant van de eilanden en zijn daarbij zeer goed te benaderen. Met enig speurwerk zijn er dan ook jaarlijks Roodhalsganzen "uit te halen", en ook die zijn doorgaans verre van schuw. Daarmee zijn Ameland en april dé plek en dé tijd voor mensen die van Roodhalsganzen willen genieten op een manier die op andere locaties gedurende de winter ondenkbaar is. Ook fotografen kunnen hun hart hier ophalen, want niet alleen laten de charismatische Roodhalsganzen zich hier ongekend fotograferen, ook de andere soorten in deze ouderwets (weide)vogelrijke polders zijn zeer fotogeniek.
Dat deze excursie vroeg volgeboekt zat zal u dan ook niets verbazen. Nadat ik (Martijn) de groep van de boot had opgepikt (ik was al op het eiland voor het voorwerk), de fietsen had afgehaald en het introducerend praatje had gehouden, zetten we meteen koers richting de polders van Nes en Buren. Ik had tijdens mijn vroege ochtendrondje al wat locaties bekeken en hoopte dat de ganzen niet te veel verplaatst zouden zijn, maar dat bleek gelukkig niet het geval. Ongeveer een half uurtje na aanvang van de excursie stonden we dan ook te genieten van de soort waar het allemaal om te doen was!
Nadat we goed de tijd hadden genomen en er vele foto's waren gemaakt vervolgden we onze tocht door de nostalgisch stemmende polders. Het geluid en aangezicht herinnert aan Nederland van enkele tientallen jaren geleden: Grutto's baltsen boven de ruige weilanden, Kieviten waken over hun kroost, Tureluurs slaan alarm vanaf paaltjes, Scholeksters vliegen luidruchtig heen en weer, Kneuen zitten overal in de bermen en op draadjes te zingen en Graspiepers parachuteren naar hartenlust vanuit de begroeide slootranden. En er zijn ganzen... Duizenden Brand- en Rotganzen doen zich tegoed aan het sappige gras om zo hun tocht naar de broedgebieden in Siberië, die voor over enkele weken op de kalender staat, te kunnen volbrengen. Alleen dit tafereel is al een lust voor het oog en oor en maakt een fietstocht hier tot pure verwennerij!
Naast de "algemene" weidevogels zagen we ook wat leuke soorten, zeker voor deelnemers die niet zo vaak aan de kust komen: Tapuiten, prachtige groepen Goudplevieren in knallend zomerkleed en een zeldzame Witbuikrotgans, bijvoorbeeld.
Rond het middaguur was het tijd voor een welverdiende kop koffie met gebak. Helemaal rustig zaten we niet, want op en rond het terras waar we waren neergestreken (bij de Kooiplaats, de meest oostelijke bewoonde plek van het eiland) werden we nog afgeleid door o.a. baltsende Bruine Kiekendieven, tamme Putters en zowaar een rondvliegende Beflijster!
Eenmaal weer op kracht gekomen konden we ons opmaken voor het middagdeel, dat zou bestaan uit een tocht door de polders ten westen van Nes, met als eindpunt het Groene Strand. We waren net goed en wel weer op pad toen zich ineens een heel aangename verrassing aandiende: tussen de koeien liep een schitterende, zomerkleed (dus met oranje kop, rug en borst, roze snavel en sierveren) Koereiger. In het zuiden van ons land duikt deze van oorsprong Mediterrane soort steeds vaker op (zonder te beweren dat ze algemeen zijn, overigens; verre van dat, zelfs), maar in het noorden in het algemeen en op de Wadden in het bijzonder is het een ware zeldzaamheid! Er zijn hier in het verleden vaker en meer Papegaaiduikers, Hoppen en Brilzee-eenden gezien dan Koereigers, om maar eens wat te noemen. Erg leuk, dus, en na de Steppekiekendief van enkele weken geleden de volgende zeldzaamheid die we als groep vinden tijdens een excursie. Dat is toch een extra kers op de toch al lekkere taart!
Na deze waarneming te hebben doorgegeven op de lokale vogelapp gingen we verder westwaarts, maar nadat we Nes gepasseerd waren begon het licht te regenen. Die regen veranderde langzaam maar zeker in ronduit onprettige neerslag, maar gelukkig hadden we te maken met bikkels van deelnemers. De regenbroeken werden tevoorschijn gehaald, de hoofden verdwenen in de capuchons en de tocht werd stoer vervolgd. Dat leverde uiteindelijk nog de nodige soorten op: Zwarte Zee-eenden, Jan-van-Gent, Lepelaars, Bontbekplevieren, Nachtegaal, Blauwborst, Roodborsttapuit, Grote Sterns, Eiders, Kluten en Drieteenstrandlopers waren zomaar wat soorten die in het middagdeel aan de daglijst konden worden toegevoegd.
Ondanks het natte einde van de dag kunnen we al met al terug kijken op een prachtige fietstocht met dito soorten. Roodhalsgans was uiteraard de soort van de dag, maar ook de andere bijvangsten waren niet misselijk. En de Koereiger zet een traditie voort waar ik persoonlijk goed mee kan leven, namelijk die van zelf ontdekte zeldzaamheden tijdens excursies. Dat er nog vele mogen volgen!
Overigens: de toegift van de dag diende zich aan toen het grootste gedeelte van de groep (op enkele mensen na die een weekendje Ameland hadden geboekt rondom deze excursie) reeds aan het opdrogen was op de boot naar Holwerd: een Zwarte Rotgans. Hij staat dus officieel niet op de soortenlijst die de deelnemers opgestuurd krijgen, maar ik wil 'm u hier toch niet onthouden ;-)
