DUBBEL DRENTHE: VAN KNUPPELTJE TOT ROMBOUT EN VAN AREND TOT GIER!
- Martijn Bot
- 15 jun
- 7 minuten om te lezen
TWEEDAAGSE MINIBUSEXCURSIE, VRIJDAG 13 EN ZATERDAG 14 JUNI 2025
Altijd spannend, maar vooral altijd leuk, een eerste editie van een nieuwe excursie. Gelukkig hadden we de weergoden aan onze zijde (hoewel, het was af en toe wel flink zweten!) en was de volgeboekte groep alweer een heel gezellige. Daarmee waren de basisingrediƫnten voor twee mooie dagen al aanwezig. En als ik terugkijk, denk ik dat ook het resultaat voor alle betrokkenen dik in orde was.
Dubbel Drenthe is eigenlijk een 'extended version' van de XL-dagexcursie 'Klokje rond in Drenthe'. In plaats van Ć©Ć©n lange dag hebben we er nu twee met een overnachting, waardoor we iets meer gebieden kunnen bezoeken, iets meer tijd hebben en dus net wat meer van het brede Drentse aanbod op gebied van vooral vogels, vlinders en libellen kunnen meepikken. Want dat is de essentie van de excursie: we kijken iets breder dan alleen vogels omdat het zo leuk is en (gelukkig) steeds meer mensen bevangen raken door de schoonheid van de andere twee soortgroepen.
Op vrijdag begonnen we met drie plekken waar we dit jaar nog niet eerder waren geweest. Vanuit onze comfortabele uitvalsbasis was het steeds een paar minuten rijden. De eerste plek was nabij Oudemolen, waar de doelsoort zich al snel en mooi openbaarde: de zeldzame Beekrombout was het eerste hoogtepunt van de excursie. Ook de Bruine korenbout, Vuurjuffers, Blauwe breedscheenjuffers en Weidebeekjuffers waren prachtig en dat gold ook voor het landschap: zo weelderig en groen zou de natuur overal moeten zijn!
In de Gasterse Duinen leverde een rondwandeling o.a. de eerste Wespendief, Grauwe klauwieren, Appelvinken en Boomvalken van de excursie op. Ook Hooibeestjes en Gevlekte witsnuitlibellen waren hier eerstelingen, maar zouden nog vaker ten tonele verschijnen.
De volgende locatie bevond zich nabij Tynaarlo en was niet bepaald de mooiste plek die we deze tweedaagse zouden aandoen. Maar gelukkig werd dat ruimschoots gecompenseerd door de aanwezigheid van de reden van ons bezoek: de (wederom) zeldzame en (wederom) mooie Plasrombout. We zagen er uiteindelijk best veel en kregen een IJsvogel als bonus.
Na dit libellengeweld ging de focus weer terug naar vogels. In het Zuidlaardermeergebied was het levendig als altijd en liep de soortenlijst hard op. Kemphanen, Steltkluten, Geoorde futen en Witwangsterns waren enkele van de soorten waar we blij van werden.
De volgende plek was weer voor de libellen. Een klein plasje in Drenthe herbergt sinds enkele jaren een mooie populatie van de zeer zeldzame Oostelijke witsnuitlibellen. Je hoeft dan ook weinig stappen te zetten en weinig moeite te doen of je ziet ze al zitten en rondvliegen! Een bliksembezoek volstond dus!
We hadden nog precies tijd voor een bezoek aan het Fochteloƫrveen. Daar vliegt niet alleen sinds kort een Slangenarend rond, ook is de vliegtijd van het zeer zeldzame Veenhooibeestje aangebroken. Dat waren twee soorten waarop we ons alvast konden verheugen op weg tussen de locaties, maar het dagdromen werd bruut verstoord door een Rode wouw, die ineens laag en vlak naast het busje vloog! Een noodstop kon gelukkig veilig worden gemaakt en zo konden we genieten van deze geweldig elegante en prachtige soort. De vogel was duidelijk aan het foerageren en ging zelfs af en toe naar de grond. Zou er 'stiekem' in de buurt gebroed worden??
In het Fochteloƫrveen bleef het geluk aan onze zijde. Al heel snel kregen we een Slangenarend in beeld en tot onze vreugde vloog deze bijna recht over ons heen! Het was echter flink warm en zonnig en dan hebben de roofvogels al snel de neiging om de hoogte in te gaan. Dat deed de Slangenarend ook, maar dat mocht de pret beslist niet drukken. Toen er kort daarna ook nog een Wespendief en een Havik samen passeerden en er Boomvalken begonnen te jagen, was het roofvogelfeest compleet. Ook de Veenhooibeestjes vlogen volop. Vlogen, inderdaad, want door het goede weer hadden ze weinig zin om te gaan zitten. Ook Paapjes waren vrij simpel te vinden, Grauwe klauwieren waren niet te missen en datzelfde gold voor Kraanvogels, dus daarmee waren we ook wat betreft de specialiteiten van dit gebied al aardig op weg!
Na een ontspannen en gezellig buffetdiner in ons hotel trokken we er 's avonds nog een laatste keer op uit, hopend op Nachtzwaluwen. We hoorden ze veel en goed, maar we zagen er helaas maar Ć©Ć©n kort vliegen. Ook de Kwartels waren aanwezig maar een stuk minder prominent dan twee dagen terug. Dat is al met al dus wel eens spectaculairder geweest, maar zo gaat het nu eenmaal soms....
De eerste uren van dag twee, die nog wat warmer was dan de eerste, spendeerden we op het Dwingelderveld. We maakten twee wandelingen en vooral de eerste was erg productief. Hoogtepunt was de tweede Slangenarend van de trip, ditmaal een donkerkoppig exemplaar dat kort samen vloog met een Wespendief. Verder zagen we o.a. Boomvalken, Kraanvogels, Grauwe klauwieren, Wielewalen (een groepje van vier dat door de bomen trok en erg vocaal was), een Raaf, opvallend veel Koekoeken, Boomvalken, twee Kleine plevieren en twee Wulpen. Wat ik zelf heel leuk vond was een groepje van zes Zwarte stern, dat letterlijk uit de lucht kwam vallen, kort boven een ven foerageerde en al roepend weer hoog verdween. ĆĆ©n vogel trok vooral mijn aandacht. Het moet wel een adulte vogel zijn geweest (juvenielen zijn er nog niet, tweedejaars vogels komen niet naar Nederland en er is ruicontrast in de armpennen te zien), maar deze was in volledig winterkleed op 14 juni! Dat lijkt mij behoorlijk maf en zeer uitzonderlijk, maar ik hoor graag wanneer iemand daar andere gedachten over heeft...
Op insectengebied was het relatief rustig. We zagen nog wel twee late Groentjes, maar het meest opmerkelijk was de toevallige waarneming (deelnemer Rene merkte het diertje op vanwege z'n opvallende voorkomen) van een Zwart knuppeltje. Deze soort blijkt zeer zeldzaam in Nederland te zijn en praktisch alleen gevonden te worden in enkele gebieden in Drenthe tussen eind mei en eind juni! Heel veel zeldzame insecten zien er niet zeldzaam uit en daar loop je dus zo aan voorbij, maar dit was eens een leuke uitzondering!
Een beetje jammer was dat het op de plek van de Veenbesparelmoervlinder net bewolkt was geworden en de vlinders niet meer actief waren. Ik was de enige die er kort Ć©Ć©n in beeld kreeg, maar tegen de tijd dat de rest (die verderop zat) op de plek des onheils was aangekomen, was de zeer zeldzame vlinder weer in de vegetatie gekropen, never to be seen again (by us, welteverstaan). De rest moest het helaas doen met troostprijzen in de vorm van o.a. Venwitsnuitlibellen, een Vuurlibel, Koraaljuffers, Kuifmezen, Appelvinken en een Glanskop.
Net toen we aan het bedenken waren wat de laatste bestemming zou kunnen worden, kwam het nieuws dat er aan de rand van Groningen een Lammergier uit de lucht was komen vallen. Aan de rand van een woonwijk bleek deze imposante bergbewoner mooi te zien. Ondanks dat Groningen geen Drenthe is, was de beslissing snel gemaakt en een half uurtje later stonden we oog in oog met deze jonge reus. De vogel keek vanuit de boom uit op een hele rij achtertuinen van nietsvermoedende Groningers, die niet wisten wat hen overkwam. In alle tuintjes stonden bewoners verbaasd te kijken naar het gevaarte dat op hen neerkeek. Ik sprak Ć©Ć©n van hen (en we mochten vanuit hun tuin ook even naar de vogel kijken). Hij vertelde dat 'ie lekker in de tuin zat te genieten van het mooie zomerweer toen de vogel met een enorme wolk aan kokmeeuwen, kraaien en kauwen achter zich aan naar beneden kwam. Waarschijnlijk was de gier zo klaar met z'n belagers dat 'ie besloot te landen en verkoos de populier als de plek om te overnachten. Een schitterend verhaal, dat als een lopend vuurtje door de wijk ging. De vogel leek zich barweinig van de aandacht aan te trekken en zoals je het kunt uittekenen koos hij de volgende dag (vandaag, zondag) rond het middaguur weer het luchtruim. Natuurlijk was dit een projectvogel (onderdeel van een herintroductie in de Alpen), maar het was toch vooral een Lammergier: een prachtige en imposante verschijning en een waardige afsluiter van een prachtige tweedaagse!
Komend weekend doe ik meteen een tweede editie van deze tweedaagse en daar heb ik nu alleen nog maar meer zin in. Morgen (maandag) en woensdag is er nog plek op respectievelijk de excursie naar de Weerribben (voor libellen en vlinders) en het Fochteloƫrveen (voor zowel vogels als vlinders als libellen). Mocht je nog zin hebben om last minute aan te haken: wees welkom!
Opmerkingen