Helgoland, het eiland voor liefhebbers van belastingvrij shoppen, grote braadworsten en lelijke hotels. Maar ook en wat mij betreft voornamelijk voor liefhebbers van... vogels! Deze Duitse rots die ver op de Noordzee ligt is niet alleen de voor ons dichtstbijzijnde zeevogelkolonie, het is ook de plek waar in de afgelopen tientallen jaren vele megazeldzame dwaalgasten zijn gevonden en waar het jaarlijks in voor- en najaar dus heel erg spannend vogels kijken kan zijn.
Reeds in 2021 werden er plannen gesmeed om met een groep vaste gasten eens een vijfdaagse te plannen naar deze iconische plek, dus aan voorpret had het ons niet ontbroken toen we afgelopen dinsdag in Cuxhaven op het schip naar het eiland stapten.
Helaas waren de weersvoorspellingen niet optimaal voor een goede kans op zeldzame vogels. Ook hier zit de wind al lange tijd in de noordhoek en dat wil je eigenlijk niet. Toch voeden wij vogelaars ons altijd met hoop, veel hoop. Één vogel kan immers het verschil maken tussen een mager resultaat en een topreis. Er kwamen op de heenweg derhalve al wat wilde wensen langs (Siberische gierzwaluw!), maar helaas werden die niet de werkelijkheid.
Desalniettemin werd het een heel fijne, leuke en supergezellige trip die ook op vogelgebied erg de moeite waard was. De voortdurende hoop op die ene vogel werd gevoed door de steeds beter wordende weersomstandigheden en de ook dagelijks zichtbare wisseling in de lokale avifauna. Het was en bleef spannend dat er steeds nieuwe vogels opdoken op nieuwe plekken. Dat is wat je wilt, waar je als vogelaar blij van wordt en wat je gaande houdt. En als je even moe was of even klaar was met het zoeken naar zeldzaamheden, dat was daar altijd nog de zekerheid van de zeevogels. Zij zijn er altijd, laten zich op Helgoland werkelijk fantastisch zien en vervelen nooit.
Wat betreft de zang/trekvogels: het werd dus gedurende de vijf dagen steeds beter en steeds iets meer. De meest algemene soorten waren Paapje, Kneu, Grasmus, Fitis en Grauwe vliegenvanger, maar we zagen in wisselende aantallen ook soorten als Spotvogel, Grauwe klauwieren, Braamsluiper, Boompieper, Noordse kwikstaart, Tuinfluiter, Gekraagde roodstaart, Tapuit, Kleine karekiet, Sijs en Bosrietzanger. Leuke "eenlingen" waren Rouwkwikstaart, Appelvink en Vuurgoudhaan, maar de absolute toppers waren liefst drie Grauwe fitissen! De eerste vonden we zelf op roep (maar kregen we niet in beeld), de twee andere zaten samen bij het ringstation, waarvan één zich prachtig liet zien en non-stop liet horen!
Hier nog wat plaatjes van andere zangvogels/doortrekkers die we tegenkwamen.
Een speciale vermelding verdienen de roofvogels. Toen de wind een beetje gunstiger begon te waaien, pikten we nog een paar erg leuke vogels mee. We troffen in totaal vijf Wespendieven, een Visarend (vanaf het terras tijdens het verjaardagsgebakje van deelnemer Matthew!), één of twee (niet helemaal duidelijk of het dezelfde vogel betrof) Smellekens, een Bruine kiekendief en een Rode wouw op doortrek! Voeg daar de Zeearend bij die we vanaf de boot zagen en concludeer: zeker niet gek voor deze rots midden in zee en in juni!
Andere soorten die (op Helgoland, waar voor ons alledaagse soorten soms ineens heel schaars kunnen zijn)) de moeite van het noemen waard zijn waren bijvoorbeeld Noordse- en Grote stern, Oeverlopers, een Wulp, Groenpootruiter, Waterral en Rot- en Brandgans.
En dan is er nog die heerlijke zekerheid van de zeevogels. Op Helgoland broeden Jan-van-Genten, Drieteenmeeuwen, Alken, Zeekoeten en Noordse stormvogels in een grote, dynamische en luidruchtige mix door elkaar heen. En je kunt ze nog bijna aanraken ook. Dat maakt dat ze de grootste attractie van het eiland zijn en dat fotografen (en/of vogelaars die foto's maken) hun harten kunnen ophalen. Maar ook het rustig zitten en kijken naar de interactie tussen de vogels is een genot op zich. Dat wil zeggen: als je op je stoeltje kunt blijven zitten... (inside joke #1 ;-))
Maar ook op zeevogelgebied kun je op Helgoland verrast worden met soorten die niet op het eiland broeden. Zo troffen we (zij het maar kort) een prachtige adulte Zwarte zeekoet en een paar dagen later zowaar een paartje Kuifaalscholver. Ook deze soort heeft nog nooit op het eiland gebroed, maar dit stel zat erbij alsof er in ieder geval plannen werden uitgebroed. Ook de lokale vogelwacht was hierdoor erg in z'n nopjes en gaat de vogels nauwgezet volgen. wie weet!
Nog wat laatste losse dingetjes... Op het eiland zitten wat Zwarte kraaien, maar nog meer hybrides met Bonte kraai. Sommige hebben maar een heel klein beetje "Bonte" in zich, andere al veel meer, maar zuivere Bonte kraaien hebben we niet getroffen. Een vergelijkbare situatie vinden we trouwens op enkele Nederlandse Waddeneilanden.
En denk je aan Helgoland, en vooral het ernaast gelegen duineneilandje "Düne", dan denk je ook aan... zeehonden! Het woord zeehond heeft deze vijf dagen een heel bijzondere lading gekregen; het gaat wat ver om dat hier helemaal uit te leggen. Het enige wat ik kan zeggen is dat ik net de kracht vond om één keer mijn lens "Zum Seehund" (inside joke #2) te richten, in dit geval een Grijze.
En dan was er nog "the one that got away"... Op dag twee liep ik aan de oostkant van het eiland, toen er aan het eind van een paadje een merel en een tweede, lijsterachtige vogel met een knaloranje staat een een blauwgrijze rug voor me wegvloog. Bochtje om en... in het luchtledige verdwenen. Ik kan niets anders bedenken dan dat het een Rode rotslijster moet zijn geweest, een erg zeldzame vogel die we heel, heel graag op de rots of op de nok van een lelijk hotel had teruggevonden. Maar helaas is dat niet gelukt. Soms gaat het zo, pijnlijk genoeg.
Zo vlogen vijf dagen vogels kijken figuurlijk voorbij en was het maar zo zaterdagavond. Moe maar tevreden (zo dat heet) zaten we dus alweer op het schip terug. De endemische Witvleugelduif (inside joke #3) zwaaide ons nog uit en op de weg terug werd alweer volop vooruit gekeken. Dit zal vast niet de laatste keer zijn dat we in dit gezelschap op pad zijn geweest. Vrienden, hartelijk dank, het was geweldig!
En mocht je nu zelf met een groepje (maximaal 7) een keer Helgoland willen bezoeken, laat het me weten. Ik kan dan altijd een offerte voor jullie maken!
