Je kunt in theorie van alles verzinnen, maar soms is de praktijk weerbarstig en is flexibiliteit de enige manier om de situatie het hoofd te kunnen bieden. Deze algemeen geldende levenswet is zeker en misschien zelfs vooral van toepassing op vogels kijken en op het organiseren van vogel/natuurexcursies. Wat was in dit geval het geval? Door (waarschijnlijk) een combinatie van een slecht muizenjaar, een koud voorjaar en een natte zomer is het broedsucces bij roofvogels in het algemeen en bij Grauwe kiekendieven in Noordoost-Groningen in het bijzonder zeer laag. Daardoor is er een enorm contrast in zowel het aantal jongen dat rondvliegt als het aantal doortrekkende roofvogels dat voor korte of langere tijd blijft plakken om te genieten van het banket ten opzichte van vorige jaren. Een bezoek aan Oldambt is daardoor een stuk minder aantrekkelijk geworden en daarmee viel een groot deel van de hoofdredenen van de nazomer-roofvogelexcursies weg.
Wat te doen in zo'n geval? Welnu, in eerste instantie natuurlijk de deelnemers op de hoogte brengen, maar daarnaast op zoek gaan naar een waardig alternatief. Gelukkig zitten we daarvoor in Noord-Nederland heel goed, want we hebben ruim keuze in gebieden die zowel voor vogelaars als voor roofvogels interessant zijn. Het idee is nu om per excursie te kijken welke alternatieven gebruikt kunnen worden, daarbij steeds afgaand op de (weers)omstandigheden en de recente waarnemingen.
Afgelopen vrijdag stond de eerste editie van de serie op het programma. Oldambt werd dus geschrapt, maar het eerste deel van het oorspronkelijke programma kon wel blijven staan. Het weer werkte in ieder geval mee, dus wat we ook zouden gaan doen en waar we ook zouden belanden: een lekker dagje buiten hadden we sowieso al in het vooruitzicht.
We startten in de Onlanden, alwaar we meteen met de neus in de boter vielen. Zo ongeveer de eerste soorten die we in het vizier kregen waren achtereenvolgens twee Bruine kiekendieven, een Havik in een boom en zowaar een Visarend, kluivend op een recente vangst! Een Roerdomp viel helaas net te snel in (ik kon 'm niet op tijd aanwijzen), dus moesten we het daarnaast doen met o.a. Lepelaars, Grote zilverreigers, een roepende Snor en een mooi dichtbij patrouillerende Paardenbijter.
Het was iets drukker dan gemiddeld in het gebied en dat had een belangrijke oorzaak. Er verblijft namelijk al een tijdje een Zeehond in de Onlanden! Heel bijzonder, natuurlijk, zo'n zeezoogdier ten zuiden van de stad Groningen in een moerasgebied, maar het dier lijkt zich voorlopig goed te redden en rust vaak op eenzelfde slikplaat, alwaar hij/zij zich de aandacht van verbaasde Stadjers en andere passanten laat welgevallen. Het is een vrij bizar gezicht en wij konden het niet laten om de lokale beroemdheid ook even met een bezoekje te vereren.
Bij polder Matsloot was het vrij rustig, hoewel we nog wel een jonge Blauwborst, enkele Bruine kiekendieven en een Hermelijn (helaas niet door iedereen) opmerkten.
Na de koffie was het tijd voor het alternatieve programma, waarbij we kozen voor... het Fochteloërveen! Dit gebied is sowieso altijd spannend, maar de laatste tijd werden er ook roofvogels gezien waar we blij van zouden kunnen worden, dus in combinatie met het mooie weer was de keuze snel gemaakt.
En het alternatief was misschien nog wel beter dan het origineel, want onze wandeling op het veen bracht precies waar we op hoopten. Het duurde even, maar na eerst een waarneming van afstand kwam er uiteindelijk een Slangenarend recht boven ons vliegen! De Wespendieven, ook een wenssoort hier, bleven helaas wel verder weg, dus we moesten het doen met hun karakteristieke vliegbeeld maar zonder kleeddetails.
Na een verlate lunchbreak, met o.a. een Boomkikker, een overvliegende Sperwer en prachtige aantallen bloeiend Blaasjeskruid, togen we nog even naar een plek waar ik de aanwezigheid van Kraanvogels vermoedde. Dat is een soort die je als bonus natuurlijk niet mag laten liggen als je dit gebied bezoekt!
Tsja, ik heb bij het vorige verslag over Westhoek al eens geklaagd over het feit dat sommige vogelbelevenissen simpelweg niet in woorden noch foto's zijn over te brengen. Het zijn ervaringen in de categorie "Daar moet je bij zijn geweest" en de werkelijk onvergetelijke vliegshow van zeker 28 Kraanvogels behoort zonder enige twijfel in dat rijtje.
Wat er gebeurde: We reden door kansrijk Kraanvogelgebied toen mijn oog viel op een akker met flink wat ganzen. De vogels zaten behoorlijk ver weg, waardoor het aanvankelijk niet echt opviel dat er zich tussen de ganzen niet minder dan 28 Kraanvogels ophielden. U kunt zich voorstellen dat we daar al prima mee in onze nopjes waren, maar toen we op het punt van weggaan stonden, gebeurde er iets haast magisch. Als vanuit het niets stegen één voor één alle Kraanvogels op (de ganzen bleven grotendeels zitten!) en begonnen al roepend rondjes te vliegen. Eerst nog op afstand, maar langzaam steeds dichterbij en uiteindelijk recht boven ons hoofd! Het leek eigenlijk nog het meest op "funvliegen": de vogels draaiden, riepen keihard (voor zo ver ze dat kunnen) en aanhoudend en bleven maar rondcirkelen, minuten lang. Het geluid was haast oorverdovend en de vogels vlogen overal boven ons; het was niets minder dan een onvergetelijk kippenvelmoment dat maar aan leek te houden. Ik had zoiets in Nederland ook nog nooit meegemaakt en stond, samen met de deelnemers, aan de grond genageld te genieten. Tjonge, stel je toch eens voor dat dit je werk mag zijn ;-). Uiteindelijk landden de meeste vogels weer precies daar waar ze ook op waren gestegen terwijl enkele andere het veen op leken te vliegen.
Zoals gezegd was de ervaring absoluut niet in foto's te vangen en eigenlijk moet je het ook niet eens proberen. Met een vaste 800 milimeter krijg je bovendien ook steeds maar een deel van de groep in beeld, terwijl juist het geheel van de lucht gevuld met roepende Kraanvogels zo on-Nederlands gaaf was. Maar ach, voor het idee, hier toch enkele impressies. Fantaseer het geluid er maar even bij ;-)
Nog half beduusd van waar we zojuist getuigen van waren geweest namen we toch maar plaats in het busje op weg naar de laatste bestemming: het Zuidlaardermeer. Echter, al snel moesten we weer op de rem omdat er vlak naast de bus een kiekendief vloog. Maar niet zo maar één, het was zowaar zo maar een tweede kalenderjaar... Grauwe kiekendief!! De vogel joeg boven een gemaaid grasland, waar ook nog eens een familie Kraanvogel in bleek te zitten. De vogels waren geregeld in één beeld te zien: Fantastisch! Het overslaan van Oldambt heeft ons uiteindelijk dus niet eens een soort gekost ;-).
Soms zit het mee en vandaag leken we het geluk echt aan onze zijde te hebben. Misschien was de afwezigheid van Zeearenden in het Zuidlaardermeer uiteindelijk toch de prijs die we voor het verbruikte geluk moesten betalen, maar we waren het er al snel over eens dat we die prijs graag betaalden. We zagen daar echter nog wel o.a. een Boomvalk in een mast, enkele rondvliegende Reuzensterns en Witwangsterns, Regenwulpen, Bosruiters, Witgatjes, Watersnippen en een twintigtal Ringmussen (steeds meer een noemenswaardige soort aan het worden, helaas).
Rond halfzes was de cirkel rond en teken ik meteen bij het kruisje als de andere edities van deze excursie net zo verlopen! U gaat het horen!
Commenti